Balık Yağı Nedir? Balık Yağı Ne İşe Yarar, Ne İçin Kullanılır Ve Faydaları Nedir?

Balık yağı uzmanlar tarafından beyin gıdası olarak tanımlanan ve son yıllarda isminden çok daha sık söz etmeye başladığımız takviye edici bir besindir. Bu yazımızda balık yağı nedir? Ne işe yarar? Nasıl kullanılır? Gibi çeşitli sorularınızın güvenilir cevaplarına ulaşabilirsiniz.

Balık Yağı Nedir?

Balık yağı; ringa balığı, ton balığı, hamsi ve uskumru gibi yağ oranı yüksek balıklardan veyahut balıkların karaciğerinden alınan dokulardan soğuk sıkım ya da pres yöntemi ile elde edilen yüksek oranda omega 3 içeren hayvansal bir yağ olarak bilinmektedir.

Balık Yağı Ne İşe Yarar, Niçin Kullanılır?

Balık yağı, omega 3 yağ asidi, D vitamini ve DHA açısından zengin bir içeriğe sahiptir ve oda sıcaklığında sıvı bir forma sahiptir. Özellikle çocuklar başta olmak üzere, pek çok kişi gıda takviyesi olarak sıvı, kapsül veya tablet formunda balık yağı tüketebilir.

Balık yağı özellikle hipertrigliseridemi ve kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde yaygın olarak kullanılan besin desteğidir. Balık yağı haftada iki kez besin kaynaklı vücuda alındığında ölüm ve kalp krizi riskini azaltmaktadır. Besin takviyesi olarak alınan balık yağı ise kan basıncını düzeltmekte ve yüksek tansiyonu düşürmekte rol oynamaktadır.

Omega 3 Nedir?

Omega 3, insan vücudunun kendi kendine üretemediği ve aynı zamanda depolayamadığı, fakat sağlıklı bir yaşam için ihtiyaç duyulan, çoklu doymamış yapıda bulunan temel yağlar arasında bulunan bir yağ asididir.

Omega 3 Ne İşe Yarar?

Omega 3 yağ asidi çeşitleri arasında en önemli olanları;

• Alpha-linolenic acid (ALA); keten tohumu, soya fasulyesi ve kanola yağı gibi bitkisel kaynaklarda bulunmaktadır.
• Eicosapentaenoic acid (EPA) ve and docosahexaenoic acid (DHA) ise balık ve diğer deniz ürünleri içerinde bulunmakta ve beyin dokusu ile retinanın yapısına katılabilen omega 3 yağ asidi çeşitleri olarak bilinmektedirler.

Omega 3, vücudumuzda her bir hücrenin membranı için önemli bir bileşendir.

• Kalp damar sağlığı,
• Akciğer sağlığı,
• Bilişsel fonksiyonlar,
• İmmün ve endokrin sistem üzerinde birçok olumlu etkiye sahiptir.

Omega 3 Eksikliği Nelere Yol Açar?

Omega 3 eksikliği durumunda,

• Ciltte kuruma ve bazı cilt rahatsızlıkları,
• Astım, artrit,
• Büyümede gerileme,
• Diyabetin ve kanserin bazı türleri,
• Öğrenme eksikliği, güçlüğü, unutkanlık,
• Kemik ve eklem hastalıkları,
• Kolesterol gibi sorunlar meydana gelebilir.

Omega 3 yağ asitleri, bu tarz olası sağlık sorunlarına sahip olmamak için vücuda düzenli bir şekilde yeteri kadar alınmalıdır.

Balık Yağı Nasıl Kullanılır?

Balık yağı çeşitli formları ile eczaneler başta olmak üzere günümüzde bazı marketlerde de bulunabilen ulaşılabilir bir supplement (besin takviyesidir). Balık yağının gün içerisinde alınması gereken miktar önemli bir konudur bunun sebebi ise vücudun çeşitli yerlerine etkisinin bulunmasıdır. Özellikle kolesterol, tansiyon, kalp ve beyin gibi hayati faktörlerde etkisi söz konusu olduğundan, kullanımına başlanmadan önce mutlaka uzman görüşü alınması gereklidir.

Balık yağı, bilinçsizce kullanılmaması gereken bir besin takviyesidir, balık yağını temin edeceğiniz yer ve markanın güvenilir olmasına dikkat edilmesi gerekir. EPA-DAHA bileşimlerini içeren balık yağı takviyeleri günlük olarak alınabilir.

Balık Yağı Takviyesi Kullanılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Besin ögelerinin vücuda en güvenli ve sağlıklı alım şekli doğal besinler tüketmektir. Bu bağlamda haftada 2-3 gün balık tüketerek balık yağının faydalı bileşenlerini vücuda almak en doğru seçenektir. Fakat bu beslenme şeklini gerçekleştiremeyen kişilerin uzman tavsiyesi ile balık yağı takviyelerine başlaması gerekebilir.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen balık yağı takviyesi dozu 200 ila 500 gram arasındadır. Piyasada yer edinmiş balık yağı takviyelerinin birçoğu günlük tek bir doz alınacak şekilde 1000 mg balık yağı içeren dozlar şeklinde üretilmektedir. Bu takviyelerin içerisinde 300 mg EPA ve DHA bulunur ve günlük kullanıma uygundur.

Balık yağı takviyesi tercihi yapılırken, güvenilir ve bilindik markaların yanı sıra sağlık otoriteleri tarafından onay almış ürünlerin tercih edilmesi, sağlığınız açısından daha doğru bir yaklaşımdır.

Kimler Kullanamaz?

• Kanama bozukluğu olan, kolayca morarma ve çürük geliştirebilen bireylerin, aspirin, warafin veya klopidogrel gibi kan inceltici ilaçlar kullanan bireylerin, balık yağı takviyesine başlamadan önce uzman desteği almaları gerekir.
• Hamile ve emziren kadınların, balık yağı takviyesine başlamadan önce bir doktora danışmaları tavsiye edilir.
• Balık yağı, tip 2 diyabet hastaları tarafından tıbbi gözetim olmaksızın tüketilmemelidir. Balık yağı kan şekeri düzeyini arttırabilir.
• Balığa veyahut kabuklu yemişlere alerjisi olan kişiler balık yağı tüketiminden kesinlikle kaçınmalıdır.

Balık Yağının Faydaları Nelerdir?

Balık yağı çocuklarda büyüme ve gelişmenin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesini sağlamanın yanı sıra yetişkinlerde de birçok hastalığa karşı koruma sağlayan bileşenlere sahiptir.

Daha yakından baktığımızda;

• Kalp ve Damar Hastalıklarına Karşı Korur: Balık yağının temeli omega 3, kan kolesterol seviyelerinin dengelenmesine ve damar yapısının korunmasına destek olur. Ateroskleroz (damar sertliği), yüksek kolesterol, kalp krizi ve felç gibi hastalıklar karşısında koruyucu bir kalkan görevi görür ve ayrıca kalpte ritim bozukluğu (aritmi), hipertansiyon, aterom plaklarının oluşumu, hipertrigliseridemi gibi sorunların önüne geçer.
• Bilişsel Fonksiyonları Güçlendirir: İnsanlarda yaşın ilerlemesi beraberinde unutkanlık gibi sorunları da getirir. Bireylerde Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların ortaya çıkma ihtimali yükselir. Balık yağı ise bu bilişsel fonksiyonların daha yavaş azalmasını sağlar ve hafızanın geliştirilmesinde rol oynar.
• Kemik Sağlığını Destekler: Yaşlanma ile meydana gelen sorunlardan bir diğeri ise kemik kaybının yaşanmaya başlamasıdır. Balık yağı takviyesi, kemik sağlığı üzerinde olumlu ve destekleyici etkilere sahiptir ve bu tarz durumlar söz konusu olduğunda doktor takviyesi ile tüketilebilir.
• Ruhsal Hastalıklardan Korunmaya Katkı Sağlar: Omega 3 yağ asitleri, beyinde meydana gelebilecek sorunlara dayalı ruhsal hastalıkların gelişimini önlemeye yardımcı olur. Psikotik bozukluklar, depresyon, şizofreni gibi psikiyatrik hastalıklarda balık yağı takviyeleri olumlu sonuçlar doğurabilir.
• Karaciğer Yağlanmasını Önlemeye Yardımcıdır: Balık yağı tüketimi özellikle alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmaları durumunda hastalığın iyileşmesine ve karaciğerin işlevinin desteklenmesine yardımcı olur.
• Göz Sağlığını Korur: Omega 3 yağ asitleri özellikle yaşlılığa bağlı gelişen makula dejenerasyonu başta olmak üzere göz hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur. Omega 3 yağ asidinin eksik olduğu bireylerde göz hastalıklarına yakalanma riski daha yüksektir.
• Enflamasyonu Azaltır: Bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara karşı verdiği tepki sonucunda enflamasyon meydana gelir. Balık yağı enflamasyonun dindirilmesine, şikayetlerin azaltılmasına, yaşam kalitesinin yükselmesine fayda sağlayarak ilaçlara bağımlılığı azaltır.
• İltihabı Azaltabilir
• Sağlıklı Cildi Destekleyebilir
• Hamileliği ve erken yaşamı destekleyebilir
• Karaciğer Yağını Azaltabilir
• Depresyon Belirtilerini İyileştirebilir
• Çocuklarda Dikkat ve Hiperaktiviteyi Artırabilir
• Zihinsel Gerileme Belirtilerini Önlemeye Yardımcı Olabilir
• Astım semptomlarını ve alerji riskini iyileştirebilir

Balık Yağının Zararları (Yan Etkileri) Nelerdir?

• Balık yağı takviyeleri ağızda kötü bir tat ve koku bırakabilir.
• Yüksek dozda balık yağı tüketimi kanama riskini arttırabilir.
• Antikoagülan ve antiplatelet ilaçların etkilerini değiştirebilir.
• Mide yanması, bulantı gibi sindirim sistemini etkileyen yan etkiler meydana gelebilir.
• Gıda alerjileri olan kişilerde, balık yağı kullanımı sonucu nadir de olsa deri döküntüleri görülebilir.

Balık Yağı Kilo Aldırır Mı? Balık Yağı Zayıflatır Mı?

Balık yağı içerisinde bulunan omega 3 yağ asitleri çoklu doymamış yağ asitleridir. Bu sebeple vücutta depolanarak kilo alımına sebep olan yağlardan farklıdırlar. Balık yağı yüksek kan şekerini düşürür, uzun süre tok tutar ve iştahı azaltır. Bu bağlamda balık yağı kilo vermek isteyenler için ideal bir besin olabilir.

Özet Olarak

Yazımızda Balık yağının ne işe yaradığını ve ne için kullanılması gerektiği gibi bir çok farklı başlığı cevapladık. Balık yağı özellikle omega 3 vücudumuza mutlaka almamız gereken, eksikliğinde sağlığımız üzerinde çeşitli sorunların meydana gelmesine sebep olabilen değerli bir besindir. Balık yağı ihtiyacını karşılamanın en sağlıklı yolu ise balık tüketimidir. Fakat bazı gerekli durumlarda balık yağı takviyelerine başvurulabilir. Bu noktada önemli olan bilinçli bir tüketici olarak gıda takviyesine yönelmek ve sağlığınızı riske atmamaktır.